Η Κύθνος στους νεότερους χρόνους πήρε το δεύτερο όνομά της, «Θερμιά», απ’τις ζεστές ιαματικές πηγές, οι οποίες βρίσκονται στον γραφικό όρμο Λουτρά, στην βορειοανατολική πλευρά του νησιού.
Στα Λουτρά βρίσκονται και τα μοναδικά ιαματικά λουτρά στις Κυκλάδες.
Τα Λουτρά είναι διάσημα για τις ιαματικές πηγές τους, γνωστές από την αρχαιότητα καθώς έχουν βρεθεί ευρήματα στην ευρύτερη περιοχή.
Το πιθανότερο είναι ότι υπήρχαν μεν στην αρχαιότητα, αλλά δεν χρησιμοποιούνταν παρά μόνο κατά τους ρωμαϊκούς ή βυζαντινούς χρόνους. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν οι αρχαιολόγοι λόγω της ύπαρξης διαφόρων ευρημάτων: ενός πλίνθινου λουτήρα, στον οποίο διοχέτευε νερό ένα αυλάκι που ερχόταν από την πηγή των Αγ. Αναργύρων, πέντε τάφων γύρω από τις πηγές καθώς και ενός μικρού γυάλινου αγγείου.
Όλα αυτά τα στοιχεία μαρτυρούν ότι η χρήση των λουτρών γίνονταν και σε εποχή κατά την οποία ο χριστιανισμός δεν ήταν ακόμα διαδεδομένος στη Κύθνο. Τα ερείπια των αρχαίων λουτήρων ήταν εμφανή μέχρι το 1782. Τότε ένας ντόπιος αρχιτέκτονας, ο Κωνσταντίνος Ζανάκης, με την επιμέλεια του Νικολάου Μαυρογένη διερμηνέα του τουρκικού στόλου, και με δαπάνες της κοινότητας των Μεσσαριωτών, έχτισε θολοσκεπή δεξαμενή αντί λουτήρα και αποδυτήριο στην πηγή των Αγ. Αναργύρων.
Υπάρχει δε από τότε μια εντοιχισμένη επιγραφή στην οποία αναγράφεται: «Οικοδομή δι’ εξόδων και δαπάνης του ενδοξότατου πανευγενεστάτου και περιβλέπτου άρχοντος δραγουμάνου του μεγάλου στόλου κυρίου Νικολάου Μαυρογένους. ΑΨΠΒ Ιουλίου 28 ΚΗ». Το πολύτιμο «κακκάβειον ύδωρ» έμενε παραμελημένο από τους Κύθνιους . Πίστευαν ότι εκεί κάτω στις πηγές αυτές εργάζονταν οι διάβολοι της κόλασης και ότι τα Κόκκινα, όπου βρίσκονταν οι θερμές πηγές, ήταν η κατοικία των νεράιδων τις οποίες πολλοί από τους ντόπιους βεβαίωναν ότι τις είδαν να χορεύουν και να τραγουδούν.
Οι ντόπιοι χρησιμοποιούσαν τις πηγές για το πλύσιμο και το πάτημα όπως οι ίδιοι λένε των μάλλινων κυρίως χειροποίητων κουβερτών αλλά και χαλιών.
Στα νεότερα χρόνια τη χρησιμότητα τους στην ίαση γυναικολογικών κυρίως παθήσεων αλλά και για τη θεραπεία ρευματικών και αρθριτικών πρώτοι ανακάλυψαν οι Γερμανοί γιατροί αλλά και χημικοί που έφερε απο την Βαυαρία ο βασιλιάς Όθωνας προκειμένου η βασίλισσα Αμαλία να γίνει μητέρα. Το επιτελείο αποτελούμενο από τους κορυφαίους γιατρούς της εποχής, οι οποίοι διαθέτοντας μεγάλη εμπειρία στην υδροθεραπεία, που βρισκόταν ήδη σε μεγάλη ανάπτυξη στην Κεντρική Ευρώπη , αναζητούσαν σε όλη την Ελλάδα το κατάλληλο Ιαματικό νερό, προκειμένου να βοηθήσουν την νεαρή βασίλισσα. Λέγεται ότι θεώρησαν την Κύθνο και το Ιαματικό νερό της ιδανικό για την υπογονιμότητα.
Στο Υδροθεραπευτήριο υπάρχουν ακόμα και σήμερα οι μαρμάρινοι λουτήρες που κατασκευάστηκαν προκειμένου να κάνει το μπάνιο του, το βασιλικό ζεύγος. Τα ζεστά ιαματικά νερά φθάνουν στο υδροθεραπευτήριο απο τις δύο θερμές πηγές που υπάρχουν σχεδόν δίπλα και αναβλύζουν απο αυτές.
Πρόκειται για την πηγή των Αγίων Αναργύρων,που τα νερά της είναι κυρίως αλατούχα με θερμοκρασία 38 °C και η δεύτερη, η πηγή του Κάκαβου που βρίσκεται σε απόσταση 50 μ. από την πρώτη, περιέχει ιωδιούχο, βρωμιούχο και χλωριούχο νάτριο και η θερμοκρασία της φτάνει τους 52 βαθμούς Κελσίου. Το υδροθεραπευτήριο λειτουργεί από τον Ιούνιο μεχρι τον Σεπτέμβριο
Πολύς κόσμος (κυρίως ηλικιωμένοι αλλά και άτομα με αρθριτικά προβλήματα, μυϊκά και νευρολογικής φύσεως προβλήματα) καταφθάνει για το λόγο αυτό, επιλέγοντας το μέρος των Λουτρών για τις θερινές του διακοπές.
Στις μέρες μας τα Λουτρά έχουν ιδιαίτερη τουριστική ανάπτυξη καθώς εκτός από τις υποδομές ιαματικού τουρισμού, βρίσκονται κοντά σε μικρές όμορφες παραλίες (Αγίας Ειρήνης, Σχιναρίου, Άγιου Σώστη και Ποταμιάς) ενώ διαθέτουν οργανωμένο λιμάνι με μαρίνα για ιστιοπλοϊκά και άλλα σκάφη αναψυχής. Ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, εστιατόρια και ουζερί είναι άφθονα στον οικισμό των Λουτρών. Υπάρχει επίσης γραφείο ενοικίασης αυτοκινήτων & μοτοποδηλάτων, καταδυτική σχολή, φούρνος και super market που εξυπηρετούν τις ανάγκες της περιοχής.
